ธรรมปัจจเวกขณ์ (36)
1 มิถุนายน 2519 ณ พุทธสถานแดนอโศก
จงเป็นผู้รู้ประโยชน์ในประโยชน์ ประโยชน์ใดเป็นได้แล้วแน่นอนแน่ใจไม่สงสัยลังเล แล้วก็รู้ในประโยชน์นั้นแห่งตน แล้วก็ทำประโยชน์ท่าน หรือประโยชน์ที่จะเป็นไปชั่วชีวิตที่เรายังไม่ตาย ผู้ที่จบประโยชน์ตน เป็นประโยชน์ท่าน ผู้ที่มีประโยชน์ท่าน ก็จะได้ประโยชน์ตน โดยนัยอันลึกซึ้ง ถ้าเผื่อว่า สมมุติว่าตนนั้นเป็นสมมุติ ก็ตนนั่นแหละจะเป็นผู้ได้ แต่ถ้าเข้าใจโดยปรมัตถ์แล้ว มันก็ย่อมเป็นผู้ได้ แม้หมดตนแล้ว มันก็มีสิ่งที่เจริญขึ้น ความเจริญเป็นตัวของความเจริญเอง ประโยชน์เป็นตัวของประโยชน์เอง เพราะฉะนั้น เมื่อเราเป็นตัวประโยชน์ เมื่อเราเป็นตัวความเจริญ ตัวเราเองหรือว่าตัวตนแท่งก้อนแท่งนี้ ขันธ์ ๕ รูป-นามอันนี้มันก็เป็นตัวเจริญ เจริญขึ้นไป อันเป็นอนันตังหรือนิรันดร ตนก็มีฐานพัก ตนก็มีที่พักที่อาศัยโดยเฉพาะฐานใจ เรามีใจเป็นฐานพัก เรามีจิตไม่อุปาทานในขันธ์ ๕ ของเราแล้วหลุดรอบถ้วน หมดอุปาทานสิ้น แม้จะมีขันธ์ ๕ อยู่โดยสมมุติ เราก็ใช้ขันธ์ ๕ โดยสมมุตินี้เป็นประโยชน์กับผู้อื่น เป็นประโยชน์เกื้อกูลโลก สืบสานสิ่งที่เราเคยได้เคยมีเคยเป็นส่วนที่ดี ที่เราได้นั่นแหละ มันจะทำยังไง มันถึงจะได้เหมือนอย่างที่เราได้ ก็เป็นประโยชน์กับผู้อื่นสืบสานต่อไปเรื่อยๆๆ เราก็จะเก่งขึ้น ในการที่จะทำประโยชน์กับผู้อื่น ขึ้นไปเรื่อยๆ เสริมสานขึ้นไป รู้ยิ่งขึ้นไปง่ายขึ้น เบาขึ้น ว่างขึ้น เราไม่เก่ง เราจะทำงานอะไรมันก็ยาก ถ้าเราเก่งเราทำงานอะไรก็ง่าย ความง่ายก็เป็นสภาวะซับซ้อนเข้าไปอีก ช่วยเหลือเฟือฟายคนอื่นก็ได้ง่าย ประโยชน์ก็มากขึ้น เราก็ง่าย
ถ้าเราไม่ขวนขวาย เราไม่พยายามบ้าง มันก็จะช่วยคนอื่นได้ยากอยู่ ช่วยประโยชน์คนอื่นได้ยาก หรือยังประโยชน์ตนถ่ายเดียว แล้วก็ตนเองก็ไปข้างที่เป็นภาระถ่วงโลกอยู่ หรือว่าไม่มีประโยชน์ต่อโลก เกิดมาแล้วก็เสียชาติไปเปล่าๆ ทั้งๆที่มันน่าเสียดาย เกิดมาเป็นมนุษย์ เป็นผู้ที่มีจิตอันสูง สามารถจะใช้จิตนี้ให้ร่ำเรียน ให้รู้ความเจริญสูงสุดได้ เพราะไม่มีสัตวโลกอื่นอีกแล้ว ที่จะใหญ่ไปกว่ามนุษย์ ไม่มีสัตวโลกอื่น ที่จะเจริญสูงสุดยิ่งกว่ามนุษย์ ในโลกๆหนึ่งที่จะมีความเป็นมนุษย์ ที่เป็นสัตว์สูงสุด หรือว่าเป็นสิ่งสูงสุดของโลก เพราะฉะนั้น เมื่อเราได้รูปขันธ์มาเป็นมนุษย์แล้ว เราก็ทำให้มันเป็นสิ่งสูงสุดแก่โลก สมตัวของมัน สมฐานะของมัน เราจึงจะได้ชื่อว่า เป็นผู้รู้แจ้ง เข้าใจในสัจจะธรรมถูกตัวตนแล้ว ก็ทำให้แท้จริงแท้เด็ดขาด.
*****
