630401_พุทธศาสนาตามภูมิ บ้านราชฯ ธรรมบรรยาย อัมพัฏฐสูตร ตอน 3

630401_พุทธศาสนาตามภูมิ บ้านราชฯ ธรรมบรรยาย อัมพัฏฐสูตร ตอน 3

อ่านทั้งหมดที่ หรือดาวน์โหลดเอกสารที่…  

https://docs.google.com/document/d/1iFcFXZ_5Mns_Dml0IzsDADxKZs5Z0BmDiFlbU8oNPvU/edit?usp=sharing                             

ดาวน์โหลดเสียงที่ https://drive.google.com/open?id=1ip7tDAvcLHpD8r2lnlE-bmB5Jy8hrqtZ  

สมณะฟ้าไทว่า…วันนี้วันพุธที่ 1 เมษายน 2563 ที่บวรราชธานีอโศก ยุคนี้เป็นยุคโควิด พระสูตรที่เทศน์ก็เป็นโควิดสูตร ทำให้เกิดการจัดระเบียบสังคม 

พ่อครูว่า…SMS วันที่  30 มี.ค. 2563 (สำมะปี๋ ซี๋วิต)

_สมบัติ : พระพุทธเจ้ากล่าวกับพระอานนท์  ช่วงที่เกิดโรคห่า ในขณะที่พระองค์ไปปฐมพยาบาลพระที่ป่วย พระอานนท์ถามพระองค์ว่าไม่กลัวติดเชื้อหรือ พระองค์กล่าวว่า “อานนท์ ถ้าไม่ใช่กรรมที่เราทำมา เราก็จะไม่ได้รับกรรมนั้น  แต่ถ้าเราทำมา หนีอย่างไรก็หนีไม่พ้น”น้อมกราบนมัสการ

ผมนำมาจาก Line   ถามความเห็นผู้รู้ มีความเห็นอย่างไร  ฝากเรียนถามพ่อครู จะเป็นพระคุณยิ่ง

พ่อครูว่า…ก็เป็นเรื่องที่เป็นอจินไตย กรรมวิบาก ที่พระพุทธเจ้าตรัสไปหมายถึงกรรมวิบาก ผู้ที่ไม่มีกรรมไม่มีวิบาก เป็นพุทธะวิสัยที่ท่านตรัส ท่านก็รู้อจินไตย อาตมาไม่รู้ยิ่งกว่านั้น มันมีหลายสิ่งที่ลึกซึ้ง ผู้ที่มีวิบากหลุดพ้นจากสิ่งนั้นแล้ว ซึ่งเกิดจากกรรมที่เราได้สั่งสมวิบาก มันก็เป็นกรรมจะเป็นกุศล อกุศลก็แล้วแต่ โดยเฉพาะอกุศลที่เขาได้หลุดพ้นแล้วมันยังไงๆก็ไม่เป็นอันนี้อย่าประมาท เราไม่รู้ได้ในปัจจุบัน แต่มันเป็นจริง 

_เจน ฮู เชอร์ : พ่อครูได้เปลี่ยนพระ มาสมณะ ดีเจ้าค่ะ สมัยพระพุทธเจ้า มีแต่สมณะไม่มีพระ 

พ่อครูว่า…เราก็เคยพูดแล้วมันจะลงตัวเป็นเช่นนั้นๆ ทุกวันนี้มันลงตัวดีทุกอย่าง 

_Tatar Panyachomsang ทาทา ปัญญาชมแสง: ชื่อของนักบวชชาวอโศก เป็นสิ่งที่ลึกซึ้งยิ่ง เป็น”อจินไตย”โดยแท้ สัจจะ ที่เป็นไปตามเหตุที่ควรเป็นโดยธรรม

พ่อครูว่า…คนนี้ก็สังเกตจากนามจากชื่อ นั่นก็เป็นอจินไตย อย่างพระพุทธเจ้าท่านเคยพยากรณ์ ว่าผู้นี้จะได้เกิดเป็นอัครสาวกของพระพุทธเจ้าสมณโคดม ชื่อพระสารีบุตร พระโมคคัลลานะ เป็นอัครสาวกเบื้องซ้ายเบื้องขวา มันก็บอกกล่าวชื่อระบุบุคคลลงตัวหมด เช่น พระพุทธเจ้าสมณโคดมจะต้องชื่อสิทธัตถะ พระมารดาของพระพุทธเจ้าจะต้องชื่อสิริมหามายา อย่างนี้เป็นต้น อาตมาเข้าใจ แต่อาตมาไม่เก่งพอจะอธิบายอย่างลงตัว 

คือรูปนาม เหตุปัจจัยที่ลงตัวเหมาะสมแล้วต้องเป็นเช่นนั้น ไม่เป็นเช่นนั้นไม่ใช่ความจริง อันนี้เป็นสัจจะที่อาตมาก็อาศัยใช้อยู่ แต่พวกคุณอย่ามาลอกเลียนอาตมา มันเป็นอจินไตย อย่าทำเล่น

_จักรพล พุทธพัฒนา : ต้องขอกราบขอบพระคุณพ่อครูเป็นอย่างสูงยิ่งครับ

..สิ่งที่ได้ประโยชน์โดยตรงคือได้ทบทวนเพื่อให้เกิดความควบแน่นลงไปในจิตวิญญาณของตนเพราะผมตั้งจิตพุทธภูมิต้องศึกษาเรียนรู้ทุกฉ็อดเลยครับ

_Pichest Boonwiroon พิเชษฐ์ บุญวิรุฬ : กราบนมัสการพ่อครูด้วยความเคารพยิ่ง  โควิดไล่ขวิดคนทั้งโลก แต่ชาวอโศกเหมือนมนุษย์ล่องหน โควิดน่าจะได้แต่ขวิดลม ขวิดวืดครับท่าน เชื่อว่าทุกท่านจะปลอดภัยครับ

พ่อครูว่า…ก็อย่าประมาท เราก็พยายามระมัดระวัง ต้องพยายามตัดทางที่มันจะมา ถ้าจะมาก็ว่าไม่ประมาท แต่อย่างที่พระพุทธเจ้าท่านตรัสแล้วถ้ามีกรรมวิบาก มันไม่มีใครอยากเป็นไม่มีใครอยากตายทั้งนั้นหรอก แต่อย่าประมาท 

_Somnuek Lailak สมนึก ลายลักษ์: กราบนมัสการพ่อครูสมณะสิกขมาตุทุกรูปเจ้าค่ะ. ถึงจะอยู่ไกลพ่อครูแตเหมือนอยู่ใกล้ได้ฟังเทศตอนเย็นทุกวัน ถ้าไม่ได้ฟังเทศพ่อครูตอนเย็นจะมีความรู้สึกไม่ดีเท่าไหร่ เจ้าค่ะ เพราะเข้าไม่ถึงธรรมเท่าไรเจ้าค่า. คนด้อยปัญญาค่ะท่าน / พ่อครูเทศว่าเงินถ้าเราไม่ใช้ก็เหมือนกระดาษชำระ. ขอบคุณค่ะท่านที่เข้ามาเทศให้ฟัง.

พ่อครูว่า…ชักจะเข้าใจแล้วว่าเงินคือกระดาษ ที่ชำระหนี้ได้ตามกฎหมาย อย่าไปตกหล่มมันก็แล้วกัน 

_สนอง นิละกุล : น้อมกราบนมัสการพ่อครู ช่วงนี้ที่อาวาสสถานดินหนองแดนเหนืออุดรธานี มีญาติธรรมรอบนอกโทรเข้ามาแจ้งความประสงค์อยากจะเข้ามาอยู่อาศัยหลบภัยจากโคฯก็หลายท่าน แต่ทางอาวาสฯแสดงความเสียใจด้วยเพราะเราได้ปิดไม่ให้คนในออกคนนอกเข้าอย่างสนิทเด็ดขาดเสียแล้วครับ จึงแจ้งให้ทราบทั่วกันครับ กระผมสู้สุุดใจ หนองนิละกุลรายงานครับ

_ถึกไท ณ ห้วยขาแข้ง : ท่านเจ้าคุณ นรฯ ต้องออกมาต้อนรับคุณรักษ์ๆต้องมาต่อภูมิที่สูงกว่าเจ้าคุณนรฯ ความเห็นส่วนตัวครับ

_วิชัย เล้าสถิตย์ : ฟังเรื่องทำจิตให้เป็นพีชะ เป็นอุตุหลายครั้ง เพิ่งเข้าใจวันนี้

พ่อครูว่า…คุณจะค่อยๆเข้าใจตามพยัญชนะตามสภาวะ หากไม่เข้าใจแล้วจะไปทำจิตให้เป็นสภาวะของอุตุ ของพีชะ ได้อย่างไร จะมนสิการไม่ได้ ทำไม่ได้ก็ไม่บรรลุ แม้แต่ความรู้ความเข้าใจก็ยังไม่ได้เลย แล้วจะไปทำได้ยังไง เพราะฉะนั้นมันลึกซึ้ง สำคัญมาก อาตมาก็พยายามอธิบายยืนยันให้แยกกายแยกจิต ภิกษุผู้เริ่มต้นบวชพระพุทธเจ้าให้อุปัชฌาย์สอนมูลกรรมฐาน 5 ให้แยกกายแยกจิต โดยใช้อุปกรณ์ผมขนเล็บฟันหนังอันใดอันหนึ่ง อธิบายแยกแยะอย่างที่อาตมาอธิบายให้ฟัง 

เมื่อใดมันเป็นกาย เมื่อใดไม่ใช่กาย แต่เป็นชีวะ และยังติดกับร่างของเราและเมื่อใดมันเป็นจิต ความเป็นพีชะแล้วมันไม่มีสุขไม่มีทุกข์ไม่มีบาปไม่มีบุญ จิตตัวนี้สำคัญ ต้องทำจิตของเราให้เป็น พีชธาตุ ทำได้แล้ว เราจะไม่มีสุขไม่มีทุกข์แต่ไม่ใช่แบบที่กดข่ม ไม่ใช่ แต่สัมผัสแล้วต้องเข้าใจว่าจิตอารมณ์บรรลุธรรม จุดบรรลุธรรมของศาสนาพุทธคือ จิตไม่สุขไม่ทุกข์หรือว่าอุเบกขา แต่ก่อนมันมีอาการ แต่ตอนนี้มันไม่มีแล้วไม่มีอันตา คือปลาย ทั้งสุขและทุกข์ ไม่สุขไม่ทุกข์ในกามแล้วต้องเรียนรู้อัตตา หรือกิลมถะ หากไม่ทำเรื่องกามก่อนแล้วจะไปละอัตตาไม่ได้หรอก 

_0591เจริญธรรมสำนึกดีครับ ผมติดตามรายการทุกวัน เพราะที่นี่มีทุกสิ่งที่ดี

SMS วันที่31มี.ค.2563(พุทธศาสนาตามภูมิ:สมณะ สิกขมาตุ สันติอโศก)

_ณฐาพัชร์ • เห็นด้วยกับพ่อครูค่ะ ที่ปิดบ้านราช และปิดชุมชนอโศกทุกแห่งรักษาคนอโศกไว้ค่ะ คุณเป็นทรัพยากรที่มีค่าต่อโลกนี้มากค่ะ

_2860 ทุกข์เท่านั้นเกิดขึ้น ทุกข์เท่านั้น ตั้งอยู่และเสื่อมสิ้นไป(พระไตรปิฎกเล่มที่37หน้า90) หลวงพ่อพุทธทาสกล่าวคำนี้พ.ค.บอกว่าไม่ถูก แสดงว่าพ.ค.เก่งกว่าพระพุทธเจ้าแล้ว นับถือๆ

พ่อครูว่า…คุณก็ขี้ตู่อาตมา อาตมาไม่เคยว่า คุณเอามายืนยันสิ

สู่แดนธรรมว่า…พ่อครูเคยกล่าวว่า ท่านพุทธทาสบอกว่าทุกข์เท่านั้นที่เกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไป แล้วพ่อครูว่า ต้องทุกข์และสุขที่ต้องดับ

พ่อครูว่า…อาตมาก็ทำให้ละเอียดขึ้น ท่านพุทธทาสท่านก็ไม่มีสภาวะเช่นนั้น อาตมาก็กล่าวตามพระไตรปิฎก แต่ที่ละเอียดอาตมาก็อธิบายให้ยิ่งกว่านั้น 

ก็ขอบคุณคุณ 2860 ก็พยายามจับผิดอาตมามาเยอะเลย ก็ขอบคุณจับมาต่อ อันนี้คุณจับผิดอาตมาไม่ถูกหรอกขอยืนยัน 

_ตี๋ ดอยตุง • พระที่จะเป็นเจ้าอาวาสได้ต้องมีคุณสมบัติอะไรบ้างครับ เช่นแก่ บวชนาน หรืออะไรอีก หรือแก่เป็นหลัก ดูข่าวแล้วเศร้านะ เรื่องวัดที่อีสานไม่รับเผาศพที่เป็นโควิด 19

พ่อครูว่า…อาตมาไม่กล้าออกความเห็นหรอก อาตมาไม่รู้จริงๆว่า ถ้าเผาศพโควิดแล้วจะเป็นอย่างไร

สู่แดนธรรมว่า..เคยมีคุณหมอกล่าวว่าการเผาศพเช่นนี้ต้องเซฟที่สุด ไม่สามารถเปิดหน้าศพได้ 

_Witthaya วิทยา • การปฏิบัติธรรม มีสัมมาอาชีวะ ปลื้มใจกับผลิตผลอิ่มใจ กุศลเต็ม ครับ

พ่อครูว่า…พวกเราพ้นมิจฉาอาชีวะ 5 ซึ่งที่อื่นไม่เคยเห็นใครยืนยันได้เด็ดขาดอย่างที่พวกเราพาทำกัน พ้นมิจฉาอาชีวะ 5 ได้ 

_SomchokeSontikaew สมโชค สนธิแก้ว • เงินไม่ใช่ปัญหา กิเลสคือปัญหา เพราะเราอยู่ในระบบทุนนิยม ครับ

พ่อครูว่า…ใครที่กิเลสน้อยหรือไม่มีกิเลสก็ไม่มีปัญหาเลย 

_สมาน พุทธสาร • อยู่ตรงไหนก็ได้ฟังธรรม

_พันธุ์ พอเพียง • วันนี้เป็นวันที่สิบ ที่กักบริเวณตัวเอง อยู่ที่สวน หลังจากกลับจากช่วย ชมร จตุจักร สุขภาพแข็งแรง ดีครับ แม้ไม่มีเชื้อ ก็ไม่ประมาท เผื่อกาลภายหน้า จะได้มีชีวิต อยู่ร่วมกับพี่น้องชาวอโศกนานๆเท่าที่จะนานได้

_จักรพล พุทธพัฒนา • เงินคือตัวแปรที่สำคัญทั้งหมดเลย..เขาเลยมีอุปาทานในเงินมากที่สุด!!.

พ่อครูว่า…พวกเราที่ชัดเจนและอยู่ในระบบสาธารณโภคีเห็นเงินเป็นกระดาษชำระเลยไม่ต้องวุ่นวายเรื่องเงิน เงินใช้ในการชำระหนี้พวกเราไม่เป็นหนี้ก็เลยไม่ไปวุ่นวาย 

นิมนต์พ่อครูจิบน้ำ 

สมณะฟ้าไท…พ่อครูเคยกล่าวว่า ข้าพเจ้าได้ดิบได้ดีวิเศษยิ่งๆขึ้น หรือเป็นคนที่น่านับถือเคารพได้นั้น ไม่ใช่เพราะการเป็นผู้ชี้ยืนยัน ความถูกต้อง ให้ใครๆรู้ได้หลากหลาย แล้วๆเล่าๆนั่นดอก แต่เพราะข้าพเจ้าน้อมรับความผิดพลาดและมีการแก้ไขในแต่ละครั้งแต่ละคราวของข้าพเจ้า จากทั้งผู้หวังดีและทั้งศัตรูผู้หวังร้ายแท้ๆนั่นต่างหาก

พ่อครูสมณะโพธิรักษ์ ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๒๖

อัมพัฏฐสูตรต่อ…ล.9 

[149] อัมพัฏฐะ เรื่องเคยมีมาแล้ว พระเจ้าอุกกากราชทรงพระประสงค์จะพระราชทาน

สมบัติให้แก่พระโอรสของพระมเหสีผู้ที่ทรงรักใคร่โปรดปราน จึงทรงรับสั่งให้พระเชฏฐกุมาร คือพระอุกกามุขราชกุมาร พระกรกัณฑุราชกุมาร พระหัตถินีกราชกุมาร และพระสีนิปุระราชกุมาร ออกจากพระราชอาณาเขต พระกุมารเหล่านั้น เสด็จออกจากพระราชอาณาเขต แล้วจึงไปตั้งสำนักอาศัยอยู่ ณ ราวป่าไม้สากะใหญ่ริมฝั่งสระโปกขรณีข้างภูเขาหิมพานต์ พระราชกุมารเหล่านั้นทรงสำเร็จการอยู่ร่วมกับพวกพระภคินีของพระองค์เอง เพราะกลัวพระชาติจะระคนปนกัน.

อัมพัฏฐะ ต่อมาพระเจ้าอุกกากราชตรัสถามหมู่อำมาตย์ราชบริษัทว่า บัดนี้พวกกุมารอยู่กัน ณ ที่ไหน?.

พวกอำมาตย์กราบทูลว่า ขอเดชะ มีราวป่าไม้สากะใหญ่อยู่ริมฝั่งสระโบกขรณีข้างภูเขาหิมพานต์ บัดนี้ พระราชกุมารทั้งหลายอยู่ ณ ที่นั้น พระราชกุมารเหล่านั้นทรงสำเร็จการอยู่ร่วมกับพวกพระภคินีของพระองค์เอง เพราะกลัวพระชาติจะระคนปนกัน.

อัมพัฏฐะ ทีนั้นพระเจ้าอุกกากราชทรงเปล่งพระอุทานว่า ท่านทั้งหลาย พวกกุมารสามารถหนอ พวกกุมารสามารถยอดเยี่ยมหนอ.

อัมพัฏฐะ ก็พวกที่ชื่อว่าศากยะปรากฏตั้งแต่กาลครั้งนั้นเป็นต้นมา และพระเจ้าอุกกากราชพระองค์นั้น เป็นบรรพบุรุษของพวกศากยะ

และพระเจ้าอุกกากราชมีนางทาสีคนหนึ่งชื่อทิสา นางคลอดบุตรคนหนึ่ง ชื่อกัณหะ กัณหะพอเกิดมาก็พูดได้ว่า แม่จงชำระฉัน จงให้ฉันอาบน้ำ แม่จ๋า ขอแม่จงปลดเปลื้องฉันจากสิ่งโสโครกนี้ ฉันเกิดมาเพื่อประโยชน์แก่แม่.

อัมพัฏฐะ มนุษย์สมัยนี้เรียกปีศาจว่า ปีศาจ ฉันใด มนุษย์สมัยนั้นก็ฉันนั้น เรียกปีศาจว่า คนดำ มนุษย์เหล่านั้นจึงกล่าวกันเช่นนี้ว่า ทารกนี้พอเกิดมาก็พูดได้ คนดำเกิดแล้วปีศาจเกิดแล้ว. อัมพัฏฐะ ก็พวกที่ชื่อว่ากัณหายนะ ปรากฏตั้งแต่กาลครั้งนั้นเป็นต้นมา และกัณหะนั้นเป็นบรรพบุรุษของพวกกัณหายนะ.

อัมพัฏฐะ เธอระลึกถึงโคตรเก่าแก่อันเป็นของมารดาบิดาดูเถิด พวกศากยะเป็นลูกเจ้าเธอเป็นลูกทาสีของพวกศากยะ ด้วยประการฉะนี้แล.

ว่าด้วยวงศ์ของอัมพัฏฐมาณพ

[150] เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว มาณพเหล่านั้นได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่าพระโคดมผู้เจริญ ขอพระองค์อย่าทรงเหยียดหยามอัมพัฏฐมาณพด้วยพระวาทะว่าเป็นลูกทาสีให้หนักนักเลย

(พ่อครูว่า…ก็เหมือนสมัยนี้ สำนักใหญ่มีลูกศิษย์ลูกหาเยอะ ก็เมื่อพระพุทธเจ้าตรัสว่าอัมพัฏฐมานพเป็นลูกทาส พระพุทธเจ้าเป็นลูกกษัตริย์)

ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ อัมพัฏฐมาณพมีชาติดี เป็นบุตรผู้มีสกุล เป็นพหูสูต เจรจาไพเราะ เป็นบัณฑิต และเธอสามารถจะโต้ตอบในคำนี้กับพระโคดมผู้เจริญได้.

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคได้ตรัสกะมาณพเหล่านั้นว่า ถ้าพวกเธอคิดเช่นนี้ว่า อัมพัฏฐมาณพมีชาติทราม มิใช่บุตรผู้มีสกุล มีสุตะน้อย เจรจาไม่ไพเราะ มีปัญญาทราม และไม่สามารถจะโต้ตอบในคำนี้กับพระสมณโคดมได้ อัมพัฏฐมาณพจงหยุดเสียเถิด พวกเธอจงโต้ตอบกับเราในคำนี้

ก็ถ้าพวกเธอคิดเช่นนี้ว่า อัมพัฏฐมาณพมีชาติดี เป็นบุตรผู้มีสกุล เป็นพหูสูตร เจรจาไพเราะ เป็นบัณฑิต และสามารถจะโต้ตอบในคำนี้กับพระสมณโคดมได้ พวกเธอจงหยุดเสียเถิดอัมพัฏฐมาณพจงโต้ตอบกับเราในคำนี้.

มาณพเหล่านั้นกราบทูลว่า ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ อัมพัฏฐมาณพมีชาติดี เป็นบุตรผู้มีสกุลเป็นพหูสูตร เจรจาไพเราะ เป็นบัณฑิต และสามารถจะโต้ตอบในคำนี้กับพระโคดมได้ พวกข้าพเจ้าจักนิ่งละ อัมพัฏฐมาณพจงโต้ตอบกับพระโคดมในคำนี้เถิด.

[151] ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคตรัสกะอัมพัฏฐมาณพว่า อัมพัฏฐะ ปัญหา ประกอบด้วยเหตุนี้แล มาถึงเธอเข้าแล้ว ถึงแม้จะไม่ปรารถนา เธอก็ต้องแก้ ถ้าเธอจักไม่แก้ก็ดีจักกลบเกลื่อนด้วยคำอื่นเสียก็ดี จักนิ่งเสียก็ดี หรือจักหลีกไปเสียก็ดี ศีรษะของเธอจักแตกเป็นเจ็ดเสี่ยง ณ ที่นี้แหละ

อัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน เธอได้ยินพวกพราหมณ์ผู้เฒ่าผู้แก่ผู้เป็นอาจารย์และปาจารย์เล่ากันมาว่าอย่างไร พวกกัณหายนะเกิดมาจากใครก่อน และใครเป็นบรรพบุรุษของพวกกันหายนะ.

 เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสเช่นนี้แล้ว อัมพัฏฐมาณพได้นิ่งเสีย. พระผู้มีพระภาคได้ตรัสถามอัมพัฏฐมาณพแม้เป็นครั้งที่สองว่า 

อัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน เธอได้ยินพวกพราหมณ์ผู้เฒ่าผู้แก่ผู้เป็นอาจารย์และเป็นปาจารย์เล่ากันมาว่าอย่างไร พวกกัณหายนะเกิดมาจากใครก่อน และใครเป็นบรรพบุรุษของพวกกัณหายนะ.

แม้ครั้งที่สอง อัมพัฏฐมาณพก็ได้นิ่งเสีย.

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคตรัสกะอัมพัฏฐมาณพว่า อัมพัฏฐะ เธอจงแก้เดี๋ยวนี้ บัดนี้ไม่ใช่เวลาของเธอจะนิ่ง อัมพัฏฐะ เพราะผู้ใดถูกตถาคตถามปัญหาอันประกอบด้วยเหตุถึงสามครั้งแล้วไม่แก้ ศีรษะของผู้นั้นจะแตกเป็นเจ็ดเสี่ยง ณ ที่นี่แหละ.

[152] สมัยนั้น ยักษ์วชิรปาณีถือค้อนเหล็กใหญ่ลุกโพลงโชติช่วงยืนอยู่ในอากาศเบื้องบนอัมพัฏฐมาณพ คิดว่า ถ้าอัมพัฏฐมาณพนี้ถูกพระผู้มีพระภาคตรัสถามปัญหาที่ประกอบด้วยเหตุถึงสามครั้งแล้ว แต่ไม่แก้ เราจักต่อยศีรษะของเขาให้แตกเป็นเจ็ดเสี่ยง ณ ที่นี้แหละ.

พระผู้มีพระภาคและอัมพัฏฐมาณพเท่านั้นเห็นยักษ์วชิรปาณีนั้น.(พ่อครูว่า…เป็นความรู้สึกของพระพุทธเจ้ากับอัมพัฏฐมานพสองคน)

ครั้งนั้นอัมพัฏฐมาณพตกใจกลัวขนพองสยองเกล้า ทูลขอให้พระผู้มีพระภาคนั่นเองเป็นที่ต้านทาน ทูลขอให้พระผู้มีพระภาคนั่นเองเป็นที่เร้น ทูลขอให้พระผู้มีพระภาคนั่นเองเป็นที่พึ่งกระเถิบเข้าไปนั่งใกล้ๆ แล้วกราบทูลว่า

พระโคดมผู้เจริญ ได้ตรัสคำอะไรนั่น ขอพระโคดมผู้เจริญ โปรดตรัสอีกครั้งเถิด.

อัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน เธอได้ยินพวกพราหมณ์ผู้เฒ่าผู้แก่ผู้เป็นอาจารย์และปาจารย์เล่ากันมาว่าอย่างไร พวกกัณหายนะเกิดมาจากใครก่อน และใครเป็นบรรพบุรุษของพวกกัณหายนะ?.

ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ข้าพเจ้าได้ยินมาเหมือนอย่างที่พระโคดมผู้เจริญตรัสนั่นแหละพวกกัณหายนะเกิดมาจากกัณหะนั้นก่อน และก็กัณหะนั้นเป็นบรรพบุรุษของพวกกัณหายนะ.

[153] เมื่ออัมพัฏฐมาณพกล่าวเช่นนี้แล้ว มาณพเหล่านั้นส่งเสียงอื้ออึงเกรียวกราวว่าท่านผู้เจริญ ได้ยินว่าอัมพัฏฐมาณพมีชาติทราม มิใช่บุตรผู้มีสกุล เป็นลูกทาสีของพวกศากยะ

ท่านผู้เจริญ ได้ยินว่าพวกศากยะเป็นโอรสของเจ้านายอัมพัฏฐมาณพ พวกเราไพล่ไปสำคัญเสียว่าพระสมณโคดม ผู้ธรรมวาทีพระองค์เดียว ควรจะถูกรุกรานเสียได้.

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคทรงดำริเช่นนี้ว่า มาณพเหล่านี้พากันเหยียดหยามอัมพัฏฐมาณพด้วยวาทะว่า เป็นลูกทาสีหนักนัก ถ้ากระไรเราพึงช่วยปลดเปลื้องให้.

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระพุทธพจน์นี้กะมาณพเหล่านั้นว่า ดูกรมาณพพวกเธออย่าเหยียดหยามอัมพัฏฐมาณพด้วยวาทะว่า เป็นลูกทาสีให้หนักนัก เพราะกัณหะนั้นได้เป็นฤาษีคนสำคัญ เธอไปยังทักษิณาชนบทเรียนมนต์อันประเสริฐ แล้วเข้าไปเฝ้าพระอุกกากราชทูลขอพระราชธิดาพระนามว่ามัททรูปี พระเจ้าอุกกากราชทรงพระพิโรธขัดพระทัยแก่พระฤาษีนั้นว่า

บังอาจอย่างนี้เจียวหนอ ฤาษีเป็นลูกทาสีของเราแท้ๆ ยังมาขอธิดาชื่อว่ามัททรูปี แล้วทรงขึ้นพระแสงศร ท้าวเธอไม่อาจจะทรงแผลง และไม่อาจจะทรงลดลง.

[154] ดูกรมาณพ ครั้งนั้น หมู่อำมาตย์ราชบริษัทพากันเข้าไปหากัณหฤาษีแล้วได้กล่าวคำนี้กะกัณหฤาษีว่า ข้าแต่ท่านผู้เจริญ ขอความสุขสวัสดีจงมีแต่พระราชา ขอความสวัสดีจงมีแด่พระราชา ฤาษีตอบว่า ความสวัสดีจักมีแด่พระราชา แต่ว่าท้าวเธอจักทรงแผลงพระแสงศรลงไปเบื้องต่ำ แผ่นดินจักทรุดตลอดพระราชอาณาเขต อำมาตย์กล่าวว่า ข้าแต่ท่านผู้เจริญ

ขอความสวัสดีจงมีแด่พระราชา ขอความสวัสดีจงมีแก่ชนบท ฤาษีตอบว่า ความสวัสดีจักมีแด่พระราชา ความสวัสดีจักมีแก่ชนบท แต่ถ้าท้าวเธอจักทรงแผลงพระแสงศรขึ้นไปเบื้องบน

ฝนจักไม่ตกทั่วพระราชอาณาเขตถึงเจ็ดปี อำมาตย์กล่าวว่า ข้าแต่ท่านผู้เจริญ ขอความสวัสดีจงมีแด่พระราชา ขอความสวัสดีจงมีแก่ชนบท ขอฝนจงตกเถิด ฤาษีตอบว่า ความสวัสดี

จักมีแด่พระราชา ความสวัสดีจักมีแก่ชนบท ฝนจักตก แต่พระราชาต้องทรงวางพระแสงศรไว้ที่พระราชกุมารพระองค์ใหญ่ ด้วยทรงพระดำริว่า พระราชกุมารจักเป็นผู้มีความสวัสดี หายสยดสยองดังนี้.

 ดูกรมาณพ ลำดับนั้นพระเจ้าอุกกากราช ได้ทรงวางพระแสงศรไว้ที่พระราชกุมารพระองค์ใหญ่ ด้วยทรงพระดำริว่า พระราชกุมารจักเป็นผู้มีความสวัสดี หายสยดสยอง ดังนี้

ครั้นท้าวเธอทรงวางพระแสงศรไว้ที่พระราชกุมารพระองค์ใหญ่แล้ว พระราชกุมารก็เป็นผู้มีความสวัสดี หายสยดสยอง พระเจ้าอุกกากราชทรงกลัวถูกขู่ด้วยพรหมทัณฑ์ จึงได้พระราชทานพระนางมัททรูปีราชธิดาแก่ฤาษีนั้น.

ดูกรมาณพ พวกเธออย่าเหยียดหยามอัมพัฏฐมาณพด้วยวาทะว่า เป็นลูกทาสีให้หนัก

นักเลย กัณหะนั้นได้เป็นฤาษีสำคัญแล้ว.

(พ่อครูว่า…ที่จริงแล้วศาสนาพุทธกับศาสนาพราหมณ์นั้นไปสลับมา แต่สมัยนี้พูดกับการกระทำมันกลับกันไปหมด พูดอย่างหนึ่งทำอย่างหนึ่ง พูดว่ามีศีลมีธรรมก็พูดไปแต่เขาก็ไม่มีศีลไม่มีธรรมกัน มันเป็นอย่างนั้นจริงๆ)

[155] ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาครับสั่งกะอัมพัฏฐมาณพว่า ดูกรอัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ขัตติยกุมารในโลกนี้พึงสำเร็จการอยู่ร่วมกับนางพราหมณกัญญา เพราะอาศัยการอยู่ร่วมกันของคนทั้งสองนั้น พึงเกิดบุตรขึ้น บุตรผู้เกิดแต่นางพราหมณกัญญากับขัตติยกุมารนั้น จะควรได้ที่นั่งหรือน้ำในหมู่พราหมณ์บ้างหรือไม่?

ควรได้ พระโคดมผู้เจริญ.

พวกพราหมณ์จะควรเชิญเขาให้บริโภคในการเลี้ยงเพื่อผู้ตาย ในการเลี้ยงเพื่อการมงคลในการเลี้ยงเพื่อยัญพิธี หรือในการเลี้ยงเพื่อแขกบ้างหรือไม่?

ควรเชิญเขาให้บริโภคได้ พระโคดมผู้เจริญ.

พวกพราหมณ์จะควรบอกมนต์ให้เขาหรือไม่?

ควรบอกให้ พระโคดมผู้เจริญ.

 เขาควรจะถูกห้ามในหญิงทั้งหลายหรือไม่?

เขาไม่ควรถูกห้ามเลย พระโคดมผู้เจริญ.

เขาควรจะได้รับอภิเษกเป็นกษัตริย์ได้บ้างหรือไม่?

 ข้อนี้ไม่ควรเลย พระโคดมผู้เจริญ.

เพราะเหตุอะไร?

เพราะเขาไม่บริสุทธิ์ข้างฝ่ายมารดา.

 [156] ดูกรอัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน พราหมณกุมารในโลกนี้พึงสำเร็จการอยู่ร่วมกับนางขัตติยกัญญา เพราะอาศัยการอยู่ร่วมของคนทั้งสองนั้น พึงเกิดบุตรขึ้นบุตรผู้เกิดแต่ขัตติยกัญญากับพราหมณกุมาร จะควรได้ที่นั่งหรือน้ำในหมู่พราหมณ์บ้างหรือไม่?

ควรได้ พระโคดมผู้เจริญ.

(พ่อครูว่า…ไล่ไปไล่มาถามอัมพัฏฐมานพ ก็ไม่ว่าใครจะแต่งงานกับใครอย่างไร คนก็ยังเคารพนับถือกษัตริย์มากกว่าพราหมณ์ กษัตริย์นี้เหนือกว่าพราหมณ์นะ)

พวกพราหมณ์จะควรเชิญเขาให้บริโภคในการเลี้ยงเพื่อผู้ตาย ในการเลี้ยงเพื่อการมงคลในการเลี้ยงเพื่อยัญพิธี หรือในการเลี้ยงเพื่อแขกได้บ้างหรือไม่?

ควรเชิญเขาให้บริโภคได้ พระโคดมผู้เจริญ.

พวกพราหมณ์ควรบอกมนต์ให้เขาหรือไม่?

ควรบอกให้ พระโคดมผู้เจริญ.

เขาควรถูกห้ามในหญิงทั้งหลายหรือไม่?

เขาไม่ควรถูกห้ามเลย พระโคดมผู้เจริญ.

เขาควรจะได้รับอภิเษกเป็นกษัตริย์ได้บ้างหรือไม่?

ข้อนี้ไม่ควรเลย พระโคดมผู้เจริญ.

เพราะเหตุอะไร?

เพราะเขาไม่บริสุทธิ์ฝ่ายบิดา.

 [157] ดูกรอัมพัฏฐะ เมื่อเทียบหญิงกับหญิงก็ดี เมื่อเทียบชายกับชายก็ดี กษัตริย์พวกเดียวประเสริฐ พวกพราหมณ์เลว ดูกรอัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉนพราหมณ์ทั้งหลาย ในโลกนี้ พึงโกนศีรษะพราหมณ์คนหนึ่ง มอมด้วยเถ้า เนรเทศเสียจากแว่นแคว้นหรือจากเมืองเพราะโทษบางอย่าง เขาจะควรได้ที่นั่งหรือน้ำในหมู่พราหมณ์บ้างหรือไม่?

ไม่ควรได้เลย พระโคดมผู้เจริญ.

พวกพราหมณ์ควรเชิญเขาให้บริโภคในการเลี้ยงเพื่อผู้ตาย ในการเลี้ยงเพื่อการมงคลในการเลี้ยงเพื่อยัญพิธี หรือในการเลี้ยงเพื่อแขกได้บ้างหรือไม่?

ไม่ควรเชิญเขาให้บริโภคเลย พระโคดมผู้เจริญ.

พวกพราหมณ์ควรบอกมนต์ให้เขาหรือไม่?

ไม่ควรบอกให้เลย พระโคดมผู้เจริญ.

 เขาควรถูกห้ามในหญิงทั้งหลายหรือไม่?

เขาควรถูกห้ามทีเดียว พระโคดมผู้เจริญ.

[158] อัมพัฏฐะ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน กษัตริย์ทั้งหลาย ในโลกนี้พึงปลงเกศากษัตริย์องค์หนึ่ง มอมด้วยเถ้า แล้วเนรเทศเสียจากแว่นแคว้นหรือจากเมืองเพราะโทษบางอย่าง เขาจะควรได้ที่นั่งหรือน้ำในหมู่พราหมณ์บ้างหรือไม่?

ควรได้ พระโคดมผู้เจริญ.

พวกพราหมณ์ควรเชิญเขาให้บริโภคในการเลี้ยงเพื่อผู้ตาย ในการเลี้ยงเพื่อการมงคล

ในการเลี้ยงเพื่อยัญพิธี หรือในการเลี้ยงเพื่อแขกได้บ้างหรือไม่?

             ควรเชิญให้เขาบริโภคได้ พระโคดมผู้เจริญ.

             พวกพราหมณ์ควรบอกมนต์ให้เขาหรือไม่?

             ควรบอกให้ พระโคดมผู้เจริญ.

             เขาควรถูกห้ามในหญิงทั้งหลายหรือไม่?

             เขาไม่ควรถูกห้ามเลย พระโคดมผู้เจริญ.

             ดูกรอัมพัฏฐะ กษัตริย์ย่อมถึงความเป็นผู้เลวอย่างยิ่ง เพราะเหตุที่ถูกกษัตริย์ด้วยกันปลงพระเกศา มอมด้วยเถ้า แล้วเนรเทศเสียจากแว่นแคว้นหรือจากเมือง ดูกรอัมพัฏฐะแม้ในเมื่อกษัตริย์ถึงความเป็นคนเลวอย่างยิ่งเช่นนี้ พวกกษัตริย์ก็ยังประเสริฐ พวกพราหมณ์เลวด้วยประการฉะนี้.

(พ่อครูว่า…แต่ก่อนเขาถือวรรณะ แต่พวกเราไม่ถือวรรณะ มาพูดยุคนี้ก็ไม่ค่อยซาบซึ้ง แต่หากพูดที่อินเดียจะซาบซึ้งมาก) 

สมจริงดังคาถาที่สนังกุมารพรหมได้ภาษิตไว้ ดังนี้

คาถาสนังกุมารพรหม

 [159] กษัตริย์เป็นผู้ประเสริฐที่สุด ในหมู่ชนผู้รังเกียจด้วยโคตร

 ท่านผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะเป็นผู้ประเสริฐที่สุดในหมู่เทวดาและมนุษย์.

(พ่อครูว่า..หากถือDNA กษัตริย์ประเสริฐสุด แต่หากผู้ประเสริฐสุดในมนุษย์และเทวดา คือผู้มีจรณะและวิชชา)

 [160] ดูกรอัมพัฏฐะ ก็คาถานี้นั้น สนังกุมารพรหมขับถูกไม่ผิด ภาษิตไว้ถูก ไม่ผิดประกอบด้วยประโยชน์ ไม่ใช่ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ เราเห็นด้วย ดูกรอัมพัฏฐะ ถึงเราก็กล่าวเช่นนี้ว่า

 [161]  กษัตริย์เป็นผู้ประเสริฐที่สุดในหมู่ชนผู้รังเกียจด้วยโคตร

ท่านผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะเป็นผู้ประเสริฐที่สุดในหมู่เทวดาและมนุษย์.

จบ ภาณวารที่หนึ่ง

สมณะฟ้าไท สรุปจบ

วิชชาจรณสัมปทา

[162] อัมพัฏฐมาณพทูลถามว่า ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็จรณะนั้นเป็นไฉน วิชชานั้นเป็นไฉน.

พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า ดูกรอัมพัฏฐะ ในวิชชาสมบัติและจรณสมบัติอันเป็นคุณยอดเยี่ยม เขาไม่พูดอ้างชาติอ้างโคตรหรืออ้างมานะว่า ท่านควรแก่เรา หรือท่านไม่ควรแก่เราอาวาหมงคล วิวาหมงคล หรืออาวาหวิวาหมงคล มีในที่ใด ในที่นั้นเขาจึงจะพูดอ้างชาติบ้างอ้างโคตรบ้าง หรืออ้างมานะบ้างว่า ท่านควรแก่เรา หรือท่านไม่ควรแก่เรา ชนเหล่าใดยังเกี่ยวข้องด้วยการอ้างชาติ ยังเกี่ยวข้องด้วยการอ้างโคตร ยังเกี่ยวข้องด้วยการอ้างมานะ หรือยังเกี่ยวข้องด้วยอาวาหวิวาหมงคล ชนเหล่านั้น ชื่อว่ายังห่างไกลจากวิชชาสมบัติ และจรณสมบัติอันเป็นคุณยอดเยี่ยม การทำให้แจ้งซึ่งวิชชาสมบัติและจรณสมบัติ อันเป็นคุณยอดเยี่ยมย่อมมีได้เพราะละการเกี่ยวข้องด้วยการอ้างชาติ ความเกี่ยวข้องด้วยการอ้างโคตร ความเกี่ยวข้องด้วยการอ้างมานะ และความเกี่ยวข้องด้วยอาวาหวิวาหมงคล.

  [๑๖๓] ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ จรณะนั้นเป็นไฉน วิชชานั้นเป็นไฉนเล่า.

ดูกรอัมพัฏฐะ พระตถาคตเสด็จอุบัติในโลกนี้ เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เองโดยชอบถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว ทรงรู้แจ้งโลกเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึกไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า เป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย เป็นผู้เบิกบานแล้ว เป็นผู้จำแนกพระธรรม

พระตถาคตพระองค์นั้น ทรงทำโลกนี้ พร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ให้แจ้งชัดด้วยพระปัญญาอันยิ่งของพระองค์เองแล้ว ทรงสอนหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์เทวดาและมนุษย์ให้รู้ตามทรงแสดงธรรมงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด ทรงประกาศพรหมจรรย์พร้อมทั้งอรรถ พร้อมทั้งพยัญชนะ บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง คฤหบดี บุตรคฤหบดี หรือผู้เกิดเฉพาะในตระกูลใดตระกูลหนึ่ง ย่อมฟังธรรมนั้น ครั้นฟังแล้วได้ศรัทธาในพระตถาคต เมื่อได้ศรัทธาแล้ว ย่อมเห็นตระหนักว่า ฆราวาสคับแคบ เป็นทางมาแห่งธุลี บรรพชาเป็นทางปลอดโปร่ง การที่บุคคลผู้ครองเรือนจะประพฤติพรหมจรรย์ให้บริบูรณ์ให้บริสุทธิ์ โดยส่วนเดียวดุจสังข์ขัด ไม่ใช่ทำได้ง่าย ถ้ากระไร เราพึงปลงผมและหนวด นุ่งห่มผ้ากาสาวพัสตร์ออกบวชเป็นบรรพชิต สมัยต่อมาเขาละกองโภคสมบัติน้อยใหญ่ ละเครือญาติน้อยใหญ่ปลงผมและหนวด นุ่งห่มผ้ากาสาวพัสตร์ออกบวชเป็นบรรพชิต เมื่อบวชแล้วสำรวมระวังในพระปาติโมกข์อยู่ ถึงพร้อมด้วยมารยาทและโคจร มีปกติเห็นภัยในโทษเพียงเล็กน้อยสมาทานศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย ประกอบด้วยกายกรรมวจีกรรมที่เป็นกุศล มีอาชีพบริสุทธิ์ถึงพร้อมด้วยศีลคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ เป็นผู้สันโดษ.