บันทึกผ่านเลนส์ ส่องโพธิกิจ….ปฏิบัติธรรมตามลำดับจะไม่มัวหมอง
วันเสาร์ที่ 18 สิงหาคม 2561
หลังจากพ่อครูตื่นนอนยามเช้า ออกกำลังกายวิดพื้น 4ยกๆละ 13 ครั้ง สลับท่าปกติ 4 ท่าบริหารตามปกติเสร็จนั่งพักฉันน้ำปัสสาวะซักครู่ ท่านมีดำริออกมานั่งที่สวนเอาพิษออก พร้อมทั้งท่านปัจฉาสมณะ สนทนาในเรื่องราวต่างๆของทั้งชุมชนและสัมมาอาชีพของชาวอโศกคือสามอาชีพเพื่อมนุษยชาติ ที่เวลานี้เป็นที่ยอมรับกันอย่างกว้างขวางและกำลังเข้ามาศึกษาแนวทางในการปฏิบัติในเรื่องกสิกรรมไร้สารพิษ ปุ๋ยสะอาดและการจัดการขยะโดยสถาบันขยะวิทยาด้วยหัวใจ ซึ่งเป็น 3 อาชีพที่จะช่วยให้ทั้งประชาชนและสิ่งแวดล้อมมีความมั่นคงและยั่งยืน พ่อครูสนทนาในเรื่องไม้ดอกต่างๆที่อยู่ในสวนนี้ เมื่อมีความสมดุลในเรื่องแสงแดด อากาศและน้ำ ก็มีความอุดมสมบูรณ์ต้นและใบแข็งแรงเริ่มออกดอกแข่งกันหลายต้น วันนี้เห็นดอกชมนาด บานส่งกลิ่นหอมอ่อนๆตั้งแต่ยามเช้าก่อนที่พ่อครูจะตั้งชื่อสวนนี้อีกชื่อหนึ่งว่า”สวนสวรรค์ขยันยิ่ง”เพราะผู้ดูแลคือคุณติ้มที่คอยดูแลจัดสวนนี้อย่างเอาใจใส่ตลอดทุกวัน
เวลา 10.37 นาที ทีมแม่ครัว คุณติ้ม คุณปานรุ้ง คุณนางได้นำภัตตาหารมาเตรียมถวายพ่อครูซึ่งภัตตาหารของพ่อครู แม่ครัวจะใส่ใจประณีตตั้งแต่การเริ่มเก็บพืชผักตั้งแต่ช่วงเช้าสดๆใหม่ๆภายในชุมชนและนำมาประกอบอาหาร รสชาติไม่จัดจ้านจนมาถวายในขณะที่ยังร้อนและเพิ่งทำเสร็จใหม่ๆใกล้เคียงกับเวลาที่พ่อครูจะลงมาฉันภัตตาหาร
เวลา 11.25 นาที พ่อครูลงมาฉันภัตตาหารพร้อมท่านปัจฉาดินไท ซึ่งพ่อครูเคยมีดำริที่จะฉันภัตตาหารไม่มากนักโดยเน้นที่น้ำพริกผักเป็นหลัก และเสริมด้วยข้าวหรือผลไม้บ้างแต่ทีมแม่ครัวก็ขออนุญาตทำอาหารหลากหลาย เพื่อที่จะให้พ่อครูได้เลือกฉัน หรืออาจจะฉันได้มากขึ้นบางวันเพื่อรักษาสุขภาพพ่อครู เป็นความห่วงใยของทีมแม่ครัวซึ่งน่าอนุโมทนายิ่ง
หลังจากพ่อครูฉันเสร็จเวลาประมาณ 13.00 น.พ่อครูก็ยังอ่านหนังสือพิมพ์เราคิดอะไรฉบับที่ 337 เดือนสิงหาคม 2561
จนกระทั่งเวลา 13.10 นาทีพ่อครูจึงออกมาเดินย่อยอาหารและตรวจตามพื้นที่ต่างๆตามปกติ พ่อครูเดินมาพร้อมท่านปัจฉาดินไทและท่านปัจฉาแสนดิน ท่านปัจฉาหนักแน่นตามมาสมทบ เดินผ่านมาด้านหน้าน้ำตกผาแหงนแวะมาดูดอกหญ้าแฝกซึ่งมีความพิเศษในเรื่องมีหนามแหลม เดินมาสักครู่ฑิตสาและครอบครัวขี่มอเตอร์ไซค์ผ่านทักทายนมัสการพ่อครูซึ่งเด็กหญิงดินสอกำลังจะมีน้อง คุณแม่กำลังตั้งครรภ์ได้ 8 เดือนพ่อครูเย้าว่าครอบครัวนี้พี่ชื่อดินสอน้องก็ชื่อดินสีไปเลย
พ่อครูเดินผ่านมาทางป้ายหินบวรราชธานีอโศก สังเกตุเห็นต้นทองอโศกต้นเล็กแต่มีดอกออกมาทุกยอดเต็มต้น ก่อนถึงอาคารบวร พ่อครูสังเกตต้นโพธิ์ที่กำลังสูงทะยานขึ้นฟ้าเพราะได้รับน้ำฝนตลอดหลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ท่านแวะดูกิ่งตอนที่ลุงแขก ธาตุดินได้ตอนไว้จนมีรากเกิดขึ้นมาแล้วจำนวนมาก พ่อครูมีดำริว่าให้นำไปปลูกจะเป็นลุงแขก ธาตุดินหรือว่าป้าดาวนาก็ได้ พ่อครูขึ้นมาที่อาคารบวร พบท่านสมณะด่วนดี ท่านเข้ามากราบนมัสการเรียนรายงานพ่อครูถึงเรื่องตำแหน่งของห้องหนังสือที่จะย้ายมาจากชั้น 3 เฮือนสูญมาที่อาคารบวรชั้น 2เดินขึ้นมาแล้วเลี้ยวขวาก็จะเป็นห้องหนังสือซึ่งคุณดินดี ณ อุบลรับเป็นบรรณารักษ์คอยดูแลพร้อมกำลังจัดหาทีมงานเพื่อช่วยเหลือให้เป็นห้องหนังสือสำหรับชุมชนและบุคคลทั่วไป ได้ค้นคว้า ได้มานั่งอ่านหนังสือกันอย่างสงบ ร่มเย็น
พ่อครูเดินมาที่ตลาดนัดบุญนิยมพบญาติธรรมเก่าที่เคยฟังธรรมพ่อครูตั้งแต่พ่อครูแสดงธรรมที่มหาวิทยาลัยรามคำแหงขณะนั้นยังเรียนอยู่ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มาวันนี้พาคุณพ่อและครอบครัวมาเยี่ยมชมบวรราชธานีอโศกรู้สึกโชคดีที่ได้พบพ่อครูที่ไม่ได้พบเจอมานานแต่ก็ยังติดตามดูข่าวสารพ่อครูมาโดยตลอด
พ่อครูแวะดูโมเดลพญาแร้งซึ่งต้องรอการตกแต่งทั้งในส่วนตัวพญาแร้งรวมถึงสมเด็จปู่วิชิตอวิชชาซึ่งคงต้องเป็นหน้าที่ของคุณแสงศิลป์ เดือนหงาย ศิลปินชาวอโศกที่จะออกแบบแนวคิดสำหรับงานศิลปะชิ้นนี้
พ่อครูแวะเข้ามาภายในตลาดนัดบุญนิยม เห็นโต๊ะจีนแบบหมุนโบราณมีชื่อน้ำเพชรกำกับอยู่ว่าจองแล้ว เดินไปร้านสานเส้นพลาสติกตะกร้าของคุณแม่สมพิศมีตะกร้าสีสันสดใสใบใหญ่สอบถามว่าราคาเท่าไหร่แม่สมพิศบอกว่าใบละ 100 บาทซึ่งถือว่าคุ้มค่ามากถ้าได้นำไปใช้ในครัวเรือน เพราะกว่าจะสานด้วยมือได้ขนาดนี้ต้องใช้เวลาและความเพียรเพราะเส้นพลาสติกที่ได้รับบริจาคมาเป็นเส้นพลาสติกที่ค่อนข้างแข็ง แต่คุณแม่สมพิศก็มีความเพียรในการนำเส้นพลาสติกรีไซเคิลนี้มาสร้างมูลค่าให้เกิดประโยชน์ได้
พ่อครูเดินมาร้านของแม่บัวนวลหยิบของทอดเสียบไม้ ไม่แน่ใจว่าคืออะไร แม่บัวนวลรายงานว่าเป็นเห็ดทอดจำหน่ายไม้ละ 10 บาท แม่ค้าขายเครื่องดื่มเรียนพ่อครูว่าเมื่อวานมีลูกค้าเยอะมากซึ่งเป็นลูกค้านักเรียนที่มาทัศนศึกษาจน เมื่อพ่อครูผ่านมา มองไม่เห็นพ่อครูเลยเพราะไม่มีเวลาแม้แต่จะเงยหน้า แต่สำหรับวันนี้ซึ่งเป็นวันหยุดคนกลับมีลูกค้าน้อยไม่มากเหมือนเมื่อวาน ซึ่งไม่ใช่วันหยุดแม่ บัวนวลรายงานว่าลูกค้าก็มาไม่แน่ ไม่นอนสักวัน บางวันน้อย บางวันมาก ทำให้แม่ค้าวางใจกับในแต่ละวันซึ่งสิ่งที่วางใจหรือทำใจได้เพราะแม่ค้าไม่มีหนี้และขายได้แต่ละวันแม้จะไม่มาก บางวันได้แค่วันละ 300 หรือ 400 บาท ได้พอค่าน้ำมันแต่ก็ยังมีความสุขใจที่ได้มาอยู่ใกล้หมู่มิตรดีสหายดี ยังมีความเพียรที่จะจำหน่ายอาหารมังสวิรัติในตลาดนัดบุญนิยมนี้ต่อไป
พ่อครูเดินมาด้านหน้าอาคารบวร สังเกตเห็นต้นทองอโศก วันนี้เริ่มมีแดดเล็กน้อยทำให้ออกดอกสีเหลืองเรืองรองเริ่มบานหลายต้น ต้นไม้ริมทางหลังวิทยาลัยอาชีวะสังเกตเห็นว่ามีการตอนกิ่งขยายพันธุ์หลายต้นโดยเฉพาะต้นหม่อนซึ่งถือว่าเป็นวัตถุดิบสำคัญในการประกอบอาหารทำน้ำซุปให้มีรสชาติดี มีการตอนกิ่งขยายพันธุ์ เพื่อนำไปปลูกให้มีจำนวนมากพอ สำหรับประกอบอาหารทั้งในชุมชนและตามร้านอาหารมังสวิรัติที่พวกเราเปิดบริการ ทั้งที่อำเภอวารินชำราบและอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
แสงแดดเริ่มร้อนท่านปัจฉาหนักแน่นได้นิมนต์พ่อครูคลุมผ้าที่ศีรษะก่อนที่จะเดินไปโรงปุ๋ยพลังชีวิต เห็นต้นทองอโศกออกดอกกำลังบานอยู่หลายต้น คงเป็นเพราะเศษฝุ่นปุ๋ยที่ปลิวมาตลอดทั้งวัน ทำให้ได้รับอาหารเพียงพอ จนเติบโตได้ดี
ก่อนถึงทางเข้าโรงปุ๋ยพลังชีวิตสังเกตเห็นต้นผักแว่นแก้ว ที่เติบโตสวยงามยาวเป็นแนวริมรั้ว จนถึงป้ายโรงปุ๋ย ทำให้นึกถึงข่าวสารที่คุณปู่เล็กอายุ 101 ปี คุณลุงมีอายุยืนยาวจนมีผู้ถามถึงอาหารที่คนปู่กินประจำ คุณปู่บอกว่าจะรับประทานอาหารมังสวิรัติไม่ทานเนื้อสัตว์ อาหารที่กินประจำคือผักแว่นและน้ำพริกมะขาม เมื่อเห็นผักแว่นแก้ว จึงนึกถึงถ้าชาวชุมชนนำไปรับประทานบ้างก็อาจจะช่วยรักษาสุขภาพกันได้ดีเหมือนคุณปู่เล็กอายุ 101 ปีก็เป็นได้
พอไปถึงโรงปุ๋ยพลังชีวิตไม่พบรถมาขึ้นปุ๋ย ได้ทราบจากป้าแมวผู้ดูแลว่าบ่ายนี้มาช่วยกันกรอกปุ๋ย เพื่อที่จะให้เพียงพอสำหรับรถที่จะมาขึ้นปุ๋ยในวันรุ่งขึ้น พ่อครูไม่รอช้าอย่างเช่นทุกครั้ง ตรงไปที่รถเข็นและเดินเข็นปุ๋ยที่กรอกแล้ว นำมาจัดวางโดยมีนักศึกษาอาชีวะคอยยกปุ๋ยออกจากรถเข็นให้พ่อครู ช่วงนี้เป็นช่วงหน้าฝนเกษตรกรหลายท่านยังต้องการปุ๋ยสำหรับใส่นาและพืชผัก เพราะปุ๋ยงอกงามกำลังเป็นที่นิยมมากขึ้น ทำให้ฐานงานโรงปุ๋ยต้องเร่งผลิตให้ทันความต้องการซึ่งถ้าได้ชาวชุมชนมาช่วยก็จะทำให้ลดภาระของผู้ที่รับผิดชอบในโรงปุ๋ยได้มากเพราะงานส่วนนี้จะเป็นส่วนที่พ่อครูมีดำริว่าจะไม่มีการจ้างงานขอให้เป็นเรื่องของจิตอาสาและการศึกษาที่จะเข้ามาเรียนรู้ปฏิบัติธรรมช่วยงานและซึมซับจิตวิญญาณการระลึกถึงกันช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ไม่ดูดายในกิจน้อยใหญ่ของสหพรหมจรรย์ ซึ่งจะเป็นเช่นนี้ได้ต้องมาอยู่ร่วมกันในระบบสาธารณโภคี เรียนรู้ศึกษาปฏิบัติในรูปแบบ บวร บ้าน วัด โรงเรียน โรงปุ๋ยพลังชีวิตถือว่าเป็นห้องเรียนใหญ่ในเรื่องนี้จึงพบว่ามีทั้งนักเรียนนักศึกษานิสิต วนบ. ชาวชุมชนและนักบวชได้มาเข้าห้องเรียนโลกุตระ เพื่อปฏิบัติธรรมตามระบบเศรษฐกิจสาธารณโภคีที่พระพุทธเจ้าได้ทำต้นแบบไว้แล้วในหมู่สงฆ์ในสมัยพุทธกาล แต่พุทธบริษัท 4 ที่บวรราชธานีอโศกแห่งนี้สามารถปฏิบัติได้จนถึงขั้นของฆราวาสชาวชุมชนโดยมีพ่อครูสมณะโพธิรักษ์นำคำสอนของพระพุทธองค์มาต่อยอดปฏิบัติทำให้เกิดพุทธบริษัท 4 ที่แข็งแรงเป็นอาริยชนได้ตามลำดับ
เวลาประมาณ 14.00 นพ่อครูเดินกลับมาเส้นทางเดิมสังเกตเห็นต้นตาลที่สูงตั้งตรงมีก้านใบตาลแห้งอยู่รายการทำให้นึกถึงช่างคณิต ไทเทิดธรรมที่นำก้านใบต้นตาลไปทำอุปกรณ์สำหรับช่วยยืดเส้นเอ็นร้อยหวาย ถ้าสามารถประดิษฐ์อุปกรณ์ชิ้นนี้ได้ก้านตาลแห้งที่ต้นนี้จะมีมูลค่าเกือบ 1,000 บาทเลยทีเดียว พ่อครูมองไปที่ฝั่งตรงข้ามเห็นปลีกล้วยที่ไม่มีใครมาเก็บ ท่านบอกว่าบ้านเราอุดมสมบูรณ์มากจนตามเก็บผลผลิตแทบไม่ทัน พ่อครูเดินกลับมาผ่านหน้าวิทยาลัยอาชีวะยังคงเห็นสวนดอกไม้คุณนายตื่นสายของคุณลุงสุดขีด ที่สัปดาห์ก่อนคุณลุงมีความคิด จะรื้อสวนบางส่วน มีพวกเราได้ขอเอาไว้บอกว่าพ่อครูชื่นชมว่าสวนคุณนายตื่นสายหน้าอาชีวะนี้มีความงดงามแล้วเพิ่มแค่ดอกสีแดงอีกนิดหน่อยจนคุณลุงรับปากและยังไม่รื้อสวนเพิ่ม
พ่อครูเดินข้ามสะพานไปถึงเรือไฟฌาน เดินผ่านป่าโสนที่กำลังออกดอกเหลืองบานสะพรั่งเก็บเท่าไหร่ก็ไม่ทัน พ่อครูเดินผ่านเรือโคกใต้ดิน หลวงพ่อปรีดีกำลังทำงานไม้ นมัสการทักทายพ่อครู พ่อครูเดินกลับมาที่เฮือนศูนย์พบคุณเล็ก จตุพลและน้องไอซ์มากราบนมัสการพ่อครูพร้อมกับนายรักษ์เขต พ่อครูขึ้นลิฟท์ไปที่ชั้น 4 คุณเล็กและน้องไอซ์และน้องใบบัวตามขึ้นมากราบนมัสการสนทนากับพ่อครูในเรื่องการดูแลรักษาสุขภาพ โดยคุณเล็กเองเคยฝึกในระบบทหารมาก่อนได้แนะนำท่าออกกำลังกายเพื่อให้กล้ามเนื้อกระชับ โดยมีคุณเจมส์ เพชรพลังที่มาแลกเปลี่ยนในท่าออกกำลังกายของพ่อครูที่บริหารร่างกายเป็นประจำตั้งแต่ก่อนนอนและก่อนเข้านอนประจำ ซึ่งคุณเล็กมีอายุไม่ถึง 50 ปี บางท่าบริหารที่พ่อครูทำ คุณเล็กลองทำตามก็ยังทำยาก จนทำให้พ่อครูหัวเราะชอบใจที่ลูกหลานสนใจในการออกกำลังกายในรูปแบบที่พ่อครูปฏิบัติได้จนมีผลทางด้านรักษาสุขภาพร่างกายถึงอายุ 85 ปีก็ยังแข็งแรงได้ขนาดนี้ ก่อนทั้ง 2 คนจะกราบนมัสการลากลับพ่อครูได้มอบภาพถ่ายและหนังสือสัจจะชีวิตให้ทั้งสองคน โดยที่คุณเล็กมาที่บวรราชธานีอโศกเพื่อติดตามงานในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตน์ราชสุดาสยามบรมราชกุมารี ที่โรงเรียนสัมมาสิกขาราชธานีอโศก ได้ทำเรื่องเข้าร่วมโครงการนี้ด้วย
ทุกครั้งที่ลูกหลานได้เห็นรอยยิ้มของพ่อครูเป็นเหมือนน้ำทิพย์ชโลมใจให้ลูกหลานได้มีความพากเพียรในการปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะการดูแลรักษาสุขภาพในแบบ 8 อ.ที่พ่อครูมีความเพียรในการปฏิบัติมาตลอด จนลูกหลานเห็นเป็นที่ประจักษ์และได้มีความพากเพียรปฏิบัติตาม ตามอินทรีย์พละที่ตนมีอยู่ทั้งเรื่องการดูแลรักษาสุขภาพร่างกายและการดูแลจิตวิญญาน พิจารณาทุกผัสสะเมื่อเจอ มีเวทนาเป็นกรรมฐานในการแยกกิเลส แยกกุศล อกุศล แยกบุญ แยกบาป เป็นจิตที่ได้รับการฝึกบนเส้นทางโลกุตระ มีสรณะกับกิเลส จนได้นิพพานในแต่ละเรื่องตามลำดับมีผลได้อย่างน่าอัศจรรย์